Vergelende bomen, vallende bladeren... Waarom deze augustusmaand aanvoelt als een "nepherfst"
De landschappen zijn al versierd met herfsttinten. Half augustus zijn de trottoirs bedekt met dode bladeren. Dit fenomeen, ook wel "valse herfst" genoemd, en nu veel voorkomend in Frankrijk, houdt geen verband met een wisseling van de seizoenen, maar met droogte, waardoor gazons geel kleuren en bladeren vroegtijdig afvallen.
In de herfst is dit fenomeen normaal. Naarmate de dagen korter worden, ontvangen bomen minder licht dan in voorgaande maanden. Hun metabolisme vertraagt, de fotosynthese neemt af en chlorofyl, verantwoordelijk voor de groene bladeren, verdwijnt. De pigmenten, die voorheen verborgen waren, komen tevoorschijn en vertonen gele en oranje tinten. Deze nieuwe kleuren spelen ook een beschermende rol en helpen verzwakte bomen zich te verdedigen tegen microben en herbivoren.
Omdat de bladeren onbruikbaar zijn geworden voor energieproductie en kwetsbaar zijn geworden voor de kou, laten ze uiteindelijk los van de takken. Door hun val kan de boom zijn energiebronnen sparen en tegelijkertijd een deel van de parasieten, zoals schimmels en insecten, elimineren, waardoor het optreden van ziekten het volgende jaar wordt verminderd.
In de zomer zouden de bladeren echter heldergroen moeten zijn, gevoed door chlorofyl, waardoor ze energie kunnen opslaan via fotosynthese. Maar toenemende hittegolven en droogte verstoren deze cyclus.
In Frankrijk hebben bomen, die zich hebben aangepast aan een gematigd klimaat, moeite om zich aan te passen. Zonder water drogen hun bladeren uit, worden geel en vallen vervolgens af om "evapotranspiratie" te beperken, een fenomeen dat planten helpt af te koelen tijdens warme periodes. Het is een overlevingsmechanisme om maximale luchtvochtigheid te behouden.
Dit mechanisme is niet zonder gevaar. In periodes van intense hitte worden de bladeren niet meer gekoeld en bereiken ze temperaturen die hun weefsels kunnen verbranden. Erger nog, de bomen lopen het risico op een "vasculaire embolie" : het gebrek aan water kan luchtbellen veroorzaken in de vaten die het sap vervoeren, waardoor het water organen zoals de bladeren niet kan bereiken. Als de embolie de stam bereikt, is de dood van de boom onvermijdelijk.
Klimaatverandering, die hittegolven en droogtes intenser en frequenter maakt, is een verergerende factor in deze "valse herfst", die elk jaar steeds eerder voorkomt. De gevolgen van deze periodes kunnen langdurig zijn. Sommige bomen waarvan men dacht dat ze hersteld waren, blijken af te sterven, omdat ze nooit volledig hersteld zijn van grote droogtes zoals die van 2003.
La Croıx
